ΑΝΑΦΟΡΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

1. ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ

Κύτταρα και ιστοί

Οργανα και συστήματα οργάνων

2. ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Δομή και λειτουργία του πεπτικού συστήματος

Πέψη και απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών

Μεταβολισμός

3. ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Καρδιά

Αιμοφόρα αγγεία

Η κυκλοφορία του αίματος

Αίμα

4. ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Δομή του λεμφικού συστήματος

5. ΑΝΑΠΝΟΗ

Δομή και λειτουργία του αναπνευστικού συστήματος

6. ΑΠΕΚΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΩΣΜΟΡΡΥΘΜΙΣΗ

Ουροποιητικό σύστημα

Ωσμορρύθμιση

Ομοιόσταση

7. ΕΡΕΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Οστά

Σχηματισμός και ανάπτυξη των οστών

Αρθρώσεις

Τα μέρη του σκελετού

8. ΜΥΪΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Δομή και λειτουργία του γραμμωτού μυός

9. ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Δομή και λειτουργία των νευρικών κυττάρων

Περιφερικό νευρικό σύστημα

Κεντρικό νευρικό σύστημα

Αυτόνομο νευρικό σύστημα

10. ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑ ΟΡΓΑΝΑ - ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ

Υποδοχείς - αισθήσεις

Σωματικές αισθήσεις

Ειδικές αισθήσεις

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

Ορμόνες

Αδένες

12. ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ - ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Δομή και λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος

Από τη μείωση στη γονιμοποίηση

Ανάπτυξη του εμβρύου - τοκετός

Σύμβολα - Συντμήσεις

Παραθέματα

Λεξιλόγιο

Πηγές φωτογραφιών

Βιβλιογραφία

Ευρετήριο

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Σ' αυτό το βιβλίο προσπαθήσαμε να παρουσιάσουμε και να εξηγήσουμε με απλό τρόπο τις λειτουργίες του πιο πολύπλοκου οργανισμού του πλανήτη μας.

Το βιβλίο αποτελείται από δώδεκα κεφάλαια, από τα οποία το πρώτο αναφέρεται σε ήδη γνωστές έννοιες (ιστός, όργανο, σύστημα οργάνων). Στη συνέχεια γίνεται η παρουσίαση κάθε συστήματος οργάνων ξεχωριστά. Πρώτα παρουσιάζονται τα συστήματα που έχουν σχέση με την πρόσληψη της τροφής, την απορρόφηση των συστατικών της (πεπτικό σύστημα) και τη μεταφορά τους, με το κυκλοφορικό και το λεμφικό σύστημα, σε όλους τους ιστούς. Στη συνέχεια γίνεται περιγραφή του αναπνευστικού συστήματος, μέσω του οποίου προσλαμβάνεται το οξυγόνο, το οποίο είναι απαραίτητο για την παραγωγή ενέργειας. Ακολουθούν τα συστήματα που έχουν σχέση με τη στήριξη και την κίνηση του σώματος (ερειστικό και μυϊκό σύστημα). Στα κεφάλαια νευρικό σύστημα & ενδοκρινείς αδένες περιγράφονται τα συστήματα που είναι υπεύθυνα για το συντονισμό όλων των λειτουργιών του οργανισμού. Μεταξύ αυτών παρεμβάλλεται το σύστημα των αισθητήριων οργάνων, το οποίο, κυριολεκτικά, είναι το παράθυρο του οργανισμού στον κόσμο. Η ύλη του βιβλίου αυτού ολοκληρώνεται με το αναπαραγωγικό σύστημα, το οποίο είναι απαραίτητο για τη διαιώνιση του είδους. Όλα αυτά τα συστήματα προσπαθήσαμε να τα προσεγγίσουμε όσο πιο απλά μπορούσαμε. Δώσαμε έμφαση κυρίως στον τρόπο που λειτουργούν παρά στη λεπτομερή περιγραφή τους.

Για την καλύτερη κατανόηση των κειμένων τα κεφάλαια συμπληρώνονται από ένα μεγάλο αριθμό εικόνων, πινάκων, και διαγραμμάτων. Υπάρχουν επίσης παραθέματα και άλλες πρόσθετες πληροφορίες (Γνωρίζετε ότι;) που δεν περιλαμβάνονται στην εξεταστέα ύλη. Η μελέτη των παραθεμάτων μπορεί να γίνεται κατά τη διάρκεια του μαθήματος ή στο σπίτι, ανάλογα με τα ενδιαφέροντα των μαθητών. Τέλος, στο βιβλίο περιλαμβάνονται δραστηριότητες που είναι προαιρετικές και μπορεί να πραγματοποιηθούν από έναν ή περισσότερους μαθητές, σε χρόνο και με τρόπο που θα προσδιοριστούν από τον διδάσκοντα, σε συνεργασία με τους μαθητές. Το βιβλίο συμπληρώνεται από το βιβλίο του καθηγητή και από τον Εργαστηριακό Οδηγό.

Στόχος του βιβλίου αυτού δεν είναι μόνον η πληροφόρηση αλλά και η ευαισθητοποίηση των μαθητών σε θέματα που αφορούν το σώμα τους. Οι παρεχόμενες γνώσεις πιστεύουμε ότι θα συμβάλλουν στην απόκτηση θετικών στάσεων όπως αποφυγή του καπνίσματος, του αλκοόλ, υιοθέτηση υγιεινής διατροφής και άσκησης, και θα συντελέσουν στη σωστή λειτουργία του οργανισμού τους.

Το βιβλίο αυτό δεν απευθύνεται μόνο σε μαθητές που προσανατολίζονται σε βιολογικές επιστήμες ή σε επιστήμες υγείας αλλά σε όλους εκείνους που θέλουν να γνωρίσουν περισσότερο τον πολύπλοκο ανθρώπινο οργανισμό. Ελπίζουμε ότι οι γνώσεις που θα αποκτήσετε δε θα σας βοηθήσουν μόνο στις μετέπειτα σπουδές σας αλλά θα σας, φανούν γενικά χρήσιμες.